گزارش
در آستانه شب یلدا، مهمان برنامه «عصر خانواده» در شبکه دوم صداوسیما از مردم خواهش کرد که در این شب برقصند چرا که این کار حداقل باعث می‌شود، شب راحت‌تر بخوابند.
مهمان برنامه همچنین توضیح داد که با دور هم بودن و کنار هم شعر خواندن و رقصیدن شاید بتوان استرس‌های ناشی از ویروس کرونا را کاهش داد. سپس مجری برنامه برای ثانیه‌هایی خندید و این خنده برای او گران تمام شد، چرا که در برنامه بعد مجبور شد درخواست مهمان برنامه برای رقصیدن در خانه را «اشتباه لفظی» عنوان و از بینندگان عذرخواهی کند. او استفاده از واژه رقص را در شان صداوسیما ندانست و به گونه‌ای اجباری دست به عذرخواهی زد.
بی‌شک او اولین مجری صدا و سیما نیست که مجبور به عذرخواهی شده است. با نگاهی به سوابق تلویزیون جمهوری اسلامی می‌توان موارد بسیاری دید که مجری برنامه به دلایل مختلفی از جمله اظهارات خود یا مهمانان برنامه و البته رسانه‌ای شدن مسائلی در زندگی شخصی، دست به عذرخواهی بزند که گاهی نیز به اخراج یا ممنوع‌التصویر شدن فرد خاتمه می‌یابد.
رقص ممنوع!
با همه این‌ها موضوع «رقص» گویا در صداوسیما یکی از خطوط قرمز اصلی به حساب می‌آید که در ادبیات سازمانی نیز به آن «حرکات ناموزون» می‌گویند.
یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مسئولان نیز در موضوع رقص، برنامه‌های کودک است. سال ۱۳۹۰ بود که «ماندگاری»، خطیب حوزوی، خطاب به مسئولان صداوسیما گفت: «امروز به نام برنامه کودک، به کودکان رقص آموزش داده می‌شود؛ همه باید با اعتراض خود، جلوی این کار را بگیریم.»
مرداد۱۳۹۸، «فریدون شهبازیان»، موسیقی‌دان و آهنگ‌ساز نیز در این خصوص گفته بود: «امروز می‌بینیم تمامی یک برنامه تلویزیونی به رقص و آواز تبدیل شده است و به جای بالابردن سواد موسیقی فقط از ابتدا تا انتهای برنامه بچه‌ها را وادار به رقصیدن می‌کنند.»
با اظهارات این‌چنینی، رفتار مجری برنامه «عصر خانواده» که مجبور به عذرخواهی درباره ماجرای رقص در شب یلدا شد، دور از انتظار نیست، چرا که امکان برکناری او را به همراه داشت یا حتی تعطیلی برنامه!
تجسس در زندگی شخصی و برکناری از سازمان
استخدام در سازمان بزرگی چون صداوسیمای جمهوری اسلامی مراحلی دارد که افراد برای رسیدن به آن تلاش بسیاری می‌کنند، اما کافی است هیمن افراد یک‌بار از مسیر سازمان پا را فراتر بگذارند. سازمانی که وفاداری به آن بیش از هر چیزی حرف اول را می‌زند اگر عواملش در زندگی شخصی فعالیتی کنند که به مذاق سازمان خوش نیاید، با اخراج، برکناری و ممنوع التصویری مواجه خواهند شد؛ دقیقا مانند زندگی یک فرد نظامی در پادگان!
«محمود شهریاری»، مجری پیش‌کسوت و سابق صداوسیما در اوایل دهه هفتاد، زمانی که شبکه‌های اجتماعی و اینترنت مانند امروز وجود نداشت، به دلیل پخش عکسی از رقصیدن یا همان حرکات ناموزون در یک مراسم عروسی مدت‌ها ممنوع‌التصویر شد. هرچند او مجددا به صداوسیما برگشت و برنامه‌هایی را در تلویزیون و رادیو به اجرا در آورد اما با این حال در حال حاضر نیز به دلایل اظهارنظر‌های مختلف ممنوع‌التصویر شده است.
شهریاری فروردین۱۳۹۹ به دلیل انتقاد از عملکرد مسئولان جمهوری اسلامی در مواجهه با ویروس کرونا مدتی بازداشت نیز شد.
او سال ۱۳۹۶در یک مصاحبه تصویری گفته بود: «زمان ما تلگرام و اینترنت نبود، سی‌دی رقص من را سر چهارراه‌ها می‌فروختند. خودم سی‌دی را خریدم! کار "حراست پرسنلی" فقط پیدا کردن سوژه از زندگی ماست یا مراقبت از ما در برابر اتفاقات پیش‌آمده؟ نامش را عوض کنند.»
در موردی دیگر «آزاده نامداری»، مجری که در برنامه‌ای ادعا کرده بود خدا را شکر می‌کند که چادری است، پس از اینکه تصاویرش بدون پوشش روی سر، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، دیگر نتوانست به تلویزیون برگردد. این اتفاق در مرداد۱۳۹۶ رخ داد و نامداری با انتشار ویدیویی توضیح داد در کنار «محارم» خود بوده اما رسما از صداوسیما کنار گذاشته شد.
فرزاد حسنی، در رفت‌وآمد میان خط‌قرمزهای سازمان
همسر سابق خانم نامداری، «فرزاد حسنی»، مجری شناخته شده صداوسیما نیز در زمینه عذرخواهی و کنار گذاشتن از برنامه‌های تلویزیون ید طولایی دارد.
او اردیبهشت۱۳۹۵ زمانی‌که مجری مسابقه تلویزیونی به نام «اکسیر» بود به دلیل برخوردی که از دید بسیاری از مخاطبان «زننده» توصیف شد، به یکی از شرکت‌کنندگان مسابقه گفت در صورت پاسخ درست به سوال به او ۵۰ میلیون تومان جایزه خواهد داد، پس از آن اعلام کرد، یک «زرشک» به او اهدا می‌کند.
این رفتار باعث موجی از اعتراضات در شبکه‌های اجتماعی علیه او شد و نهایتا حسنی مجبور به عذرخواهی از مردم شد.
هرچند این مورد اخیر را نمی‌توان از مواردی دانست که مجری تحت فشار مسئولان یا نهادهای امنیتی مجبور به عذرخواهی شده باشد اما فرزاد حسنی پیش از این به دلیل آنچه «عبور از خط قرمز» عنوان شد، سال‌ها بیرون از گود صدا و سیما نگه داشته شد.
در سال۱۳۸۶ زمانی که برنامه محبوب «کوله پشتی» به مجری‌گری حسنی روی آنتن شبکه سه سیما رفت، در یکی از برنامه‌ها، این مجری انتقادات شدیدی را متوجه مهمان برنامه، «احمدرضا رادان»، رییس پلیس تهران کرد. انتقاد او ابتدا در خصوص موضوع برخورد با «بد حجابی» بود و حسنی روی آنتن زنده از برخورد خشن ماموران نیروی انتظامی انتقاد کرد.
در پی این انتقادات «امیرحسین مدرس»، بازیگر و خواننده جایگزین او شد و حسنی چندین سال از کار در صداوسیما برکنار شد.
«فضل‌الله شریعت پناهی»، مدير گروه اجتماعي و فرهنگ و معارف شبكه سه سيما مرداد۱۳۸۶، در این خصوص توضیح داده بود: «حدود ۸۰ درصد از تلفن‌هایی که حین پخش برنامه به روابط عمومی می‌شد حاوی اعتراض به قطع کردن صحبت‌های آقای رادان توسط فرزاد حسنی بود که فرصت صحبت را به ایشان نداد و البته فرزاد حسنی در برنامه شب گذشته درباره این موضوع از سردار رادان عذرخواهی کرد.»
او گفته بود از سوی سازمان سازمان صداوسیما به فرزاد حسنی تذکر داده شد و خودش هم فهمید که پا روی خط‌قرمزهایی گذاشته است.
هجوم ملخ ها و عذرخواهی از «محضر حضرت معصومه»
خرداد۱۳۹۹، «نجمه جودکی»، مجری برنامه «در انتهای الوند» از شبکه دو سیما درباره هجوم ملخ‌ها اعلام کرده بود هجوم ملخ‌ها از قم شروع و به تهران رسیده است.
همین اظهار نظر او انتقادات فراوان اهالی رسانه و شهروندان قمی را به همراه داشت. در خرداد امسال ملخ به برخی از شهرهای کشور حمله کردند.
او یک روز بعد در همین برنامه با اشتباه بودن این خبر، عنوان کرد که حمله ملخ‌ها در بسیاری از شهرهای کشور رخ می‌دهد و ارتباطی به قم ندارد.
این مجری جوان همچنین گفت: «از محضر حضرت معصومه سلام الله علیها که این شهر را متعلق به ایشان می‌دانم و همچنین از علما، بزرگان و مردم شریف و نازنین قم عذرخواهی می‌کنم.»
مجری که فراستی را مجبور به ترک برنامه کرد
روز ۹آذر۱۳۹۷، در برنامه «من و شما» پخش شده از شبکه «شما»، در حالی که «مسعود فراستی»، منتقد سینما در برنامه حاضر شد، «آرش ظلی‌پور»، مجری برنامه با اظهاراتی که به گزارش رسانه‌های ایران «فاجعه‌آور» عنوان شد، فراستی را واداشت که تصمیم به ترک برنامه بگیرد.
خبرگزاری «صداوسیما» متعلق به این سازمان در خصوص این برنامه نوشته بود: «…ظلی‌پور عنوان می‌کند که مسعود فراستی آدم تاثیرگذاری نیست و فقط در خلوت خود، خود را تاثیرگذار می‌بیند. او همچنین فراستی را خودشیفته معرفی کرده و به دو بار ازدواج فراستی نیز در صحبت‌های خود اشاره می‌کند. در نهایت فراستی می‌گوید به احترام مخاطبان برنامه، جمله‌ام را تمام می‌کنم و این‌گونه بیان می‌کند که بعضی از فیلم‌ها، ضد سینمای ایران، مخاطبان و اجتماع است و برنامه زنده تلویزیونی را ترک می‌کند.»
«محمد مهدی قاسمی» مدیر شبکه شما طی اطلاعیه‌ای ضمن عذر خواهی از مردم، از توبیخ عوامل این برنامه از جمله مجری برنامه خبر داد.
روزنامه «کیهان» با اشاره به این واکنش نوشت که آفرین به صداوسیما که آرش ظلی‌پور را بیرون کرد. این روزنامه خواسته بود در صداوسیما از مجری انقلابی استفاده شود.
ظلی‌پور بعدتر با انتشار نامهای عنوان کرد قصد توهین نداشته و فقط نتوانسته آرامش خود را حفظ کند. او کمی بعد فعالیت خود را در صداوسیما ادامه داد. او برنامه تلویزیونی «پنجره باز» را از ۱دی۱۳۹۹ روی آنتن شبکه سلامت برده است.
تمسخر مهمانان توسط مجری در صدا و سیما
در مورد دیگر، مجری برنامه «ایرانیوم» شهریور۱۳۹۸، دو چهره شناخته شده در شبکه‌های اجتماعی با نامهای «ایرج ملکی» و «مونا ملکی» را در برنامه دعوت کرده بود که اظهارات او و نوع پرسش سوالات از مهمانان برنامه با انتقادات بسیاری همراه شد.
برخی هنرمندان و کاربران شبکه‌های اجتماعی گفته بودند، مجری برنامه مهمانانش را مورد تمسخر قرار داده است.
پس از آن «مجید افشاری»، مجری این برنامه روی آنتن زنده از بینندگان و مردم عذرخواهی کرد.
همچنین «بهمن هاشمی»، مجری با سابقه صداوسیما در مسابقه‌ای با عنوان «چهل ستاره»، زمانی که شرکت‌کننده تلفنی پس از معرفی، عنوان کرد که «معلول جسمی-حرکتی» است، این مجری با «نیشخند» از او پرسید: «حرکت نمی‌کنی اصلا؟»
این اظهارنظر در اسفند۱۳۹۷ نیز با واکنش جامعه معلولان همراه بود و سرانجام مجری برنامه از مخاطبان خود به دلیل این بی‌ادبی عذرخواهی کرد.
از این دست اظهارنظرهایی که بیشتر برآمده از نظرات شخصی مجریان یا نا آگاهی آن‌ها است، در صداوسیما به وفور یافت می‌شود.
اخراج مجری یا از دست دادن حق پخش فوتبال؟!
«عبدالرضا امیراحمدی»، مجری برنامه «صبح بخیر» در شبکه اول سیما مرداد۱۳۹۹، به دلیل یک شوخی با تیم «پرسپولیس»، از کار اخراج شد. او در برنامه زنده تلویزیونی قهرمانی پرسپولیس را هدیه پدر به فرزندش تشبیه کرده بود.
منظور این مجری، وزیر ورزش بود که خود از هواداران تیم پرسپولیس است. بسیاری از هواداران تیم «استقلال»، پرسپولیسی بودن «مسعود سلطانی‌فر»، وزیر ورزش را عامل موفقیت‌های این تیم در مدت اخیر می‌دانستند و لقب «حکومتی» به آن تیم داده‌اند.
باشگاه پرسپولیس با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد تا زمانی که مجری برنامه صبح بخیر از تیم پرسپولیس عذرخواهی نکند، با صداوسیما همکاری نخواهد داشت.
امیراحمدی اگرچه با انتشار یادداشتی عذرخواهی کرد، اما عذرخواهی او مورد قبول واقع نشد و او نهایتا از کار اخراج شد.
ردپای «کامران نجف زاده» در ممنوع‌التصویر شدن یک مجری
«مبینا نصیری»، مجری تلویزیون و گوینده رادیو در سال۱۳۹۲ در برنامه زنده «امروز هنوز تموم نشده» رو به مجری مرد برنامه در خصوص یکی از پیامک‌های دریافتی در برنامه گفت: «نوشته‌اند جگر!»
همین موضوع دست‌مایه برنامه‌هایی پرونده‌ساز چون «۲۰:۳۰» شد که آن زمان «کامران نجف‌زاده» در آن گزارش تهیه می‌کرد. این مجری پس از این اتفاق به مدت ۲ سال ممنوع‌التصویر شد.
او سال۱۳۹۴در این خصوص توضیح داد: «حوالی مهر در دومین روز از حضورم در برنامه امروز هنوز تموم نشده حاضر شدم. نویسنده مطلبی به من داد برای خواندن که اتفاقا پیامک بیننده‌های برنامه هم نبود و حاصل تراوشات ذهنی نویسنده برنامه بود. در پایان یک جمله، کلمه‌‌ای نوشته شده بود و قرار بود که من بدون گفتن عبارت دقیق با آن کلمه شوخی کنم و البته اشاره‌ای هم به شخصیت عروسکی کلاه قرمزی داشت. همکار بنده اما بدون اطلاع از سناریو و در حالی‌که اصلا حق دخالت در آیتم من را نداشتند چیزهایی گفتند و من برای اینکه به ایشان بگویم دست بردارد و بگذارد کار خود را انجام دهم ناچار شدم غیر مستقیم اشاره کنم بلکه ایشان از دخالت در کار من منصرف شوند. کامران نجف زاده و اخبار «۲۰:۳۰» اما علی‌رغم انتظاری که می‌رفت غیرحرفه‌‌ای عمل کردند و بدون اطمینان از واقعیت ماجرا به آنچه روی آنتن دیده بودند بسنده کردند و با سال‌ها آبروی کاری من بازی کردند و موجبات توهین‌های سرشاری رو به من فراهم کردند. فردای آن روز مدیر شبکه نویسنده را اخراج کرد و من دو سال تمام خانه نشین شدم.»
محمدرضا حیاتی و ابی
«محمدرضا حیاتی»، گوینده باسابقه خبر شبکه یک سیما به دلیل اظهارنظری درباره «ابی»، خواننده معروف ایرانی مقیم آمریکا از ادامه همکاری با صداوسیما منع شد. او در گفت‌وگویی با روزنامه «هفت صبح» گفت یک روز پس از اظهارنظرش درباره ابی، از سازمان صداوسیما با او تماس گرفته و گفته شده که فعلا به سازمان نرود: «من هم گفتم چشم.»
در واقع این گوینده باسابقه به طور غیررسمی از ادامه فعالیت با صداوسیما کنار گذاشته شد.
محمدرضا حیاتی در یک گفت‌وگو اینترنتی، نام ابی را به طور مشخص بر زبان آورد و درباره اینکه شعرهای او را از قدیم دوست داشته گفت.
محمدرضا حیاتی حاضر به عذرخواهی و پس‌گرفتن حرف خود نشد و به این ترتیب عدم حضورش در صداوسیما ادامه دارد.
و دیگران
«سید جواد یحیوی»، مجری برنامه‌های «طعم آفتاب» و «رد پا» در صداوسیما پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال۱۳۸۸ در ایران به دلیل حمایت از «میرحسین موسوی» ممنوع‌التصویر شد.
«احسان علیخانی»، «رضا رشیدپور»، « ژیلا صادقی»، «فرزاد جمشیدی» و بسیاری دیگر از مجری‌های صدا و سیما طی این سال‌ها مدتی از تلویزیون رفتن و دوباره به فعالیت خود ادامه دادند.
در این بین گویندگان خبر از جمله «قاسم افشار» و «فواد بابان» پس از انتخابات سال۱۳۸۸ دیگر به صداوسیما بازنگشتند و افرادی چون «رضا حسین‌زاده» بدون اینکه دلایلی عنوان شود، از بخش خبر کنار گذاشته شدند.