«بکتاش آبتین»، نویسنده، شاعر و فیلمساز محبوس که در زندان اوین به ویروس کرونا مبتلا شده است، امروز ۱۲آذر۱۴۰۰ در وضعیت وخیم جسمانی قرار دارد و پزشکان برای ادامه روند درمان، او را در وضعیت «کمای مصنوعی» قرار دادهاند.
همسر بکتاش آبتین در گفتوگویی کوتاه با «خبرنگاری جرم نیست» میگوید: «خواستند او را بکشند. به کما رفته است و جانش در خطر است.»
***
بکتاش آبتین از تاریخ ۵مهر۱۳۹۹ در زندان اوین تهران محبوس است. این عضو کانون نویسندگان ایران، به دلایلی همچون تدوین کتاب ۵۰ ساله کانون نویسندگان ایران، انتشار بیانیههای این کانون، حضور بر مزار «محمد مختاری» و «محمدجعفر پوینده» و شرکت در مراسم سالروز «احمد شاملو»، در دادگاه با اتهامات «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» مواجه شد.
در نهایت شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران، بکتاش آبتین را به تحمل شش سال زندان محکوم کرده است؛ زندانی که ضربههای زیادی را به این فیلمساز وارد کرده است.
روز ۱۴آذر۱۴۰۰ بود که بکتاش آبتین به دلیل وخامت وضعیت جسمانی به بیمارستان طالقانی تهران اعزام شد.
یکی از دوستان این فیلمساز که در محل بستری او در بیمارستانی خصوصی در تهران حضور دارد، در گفتوگو با «خبرنگاری جرم نیست» میگوید: «ماموران امنیتی و قوه قضاییه به عمد چنین بلایی را بر سر بکتاش آوردهاند. او را یک هفته پس از پیدا شدن علائم کرونا به بیمارستان منتقل کردند تا روند درمانش سختتر شود. وگرنه چرا باید او را یک هفته دیر اعزام کنند؟ آیا این قتل عمد نیست؟ بکتاش حالا به کمای مصنوعی رفته و راهی جز دعا نداریم. پزشکان تمام تلاش خود را انجام دادهاند، اما نمیدانم دقیقا چقدر امید به بازگشت او داریم. بیش از ۹۰ درصد ریههای آبتین درگیر کرونا است و اینتوبه شده است. نمیدانم چه بگویم، فقط لعنت به این قاتلین و ظالمها.»
همزمان که دوست بکتاش آبتین درحال صحبت بود، لحظهای هم همسر بکتاش آبتین تلفن را در دست گرفت و همراه با گریه گفت: «خواستند او را بکشند. به کما رفته است و جانش در خطر است.»
پس از چند روز بستری بکتاش آبتین در بیمارستان دولتی طالقانی تهران که تحت محافظت ماموران امنیتی بود، سرانجام قاضی پرونده با اعطای مرخصی درمانی به او موافقت کرد تا خانوادهاش او را به بیمارستانی خصوصی با امکانات بیشتر منتقل کنند. مرخصی و انتقالی که البته دیرهنگام رخ داده است و جان این فیلمساز را با خطر جدی مواجه کرده است.
«رضا خندان مهابادی» دیگر عضو زندانی کانون نویسندگان ایران هم درحال حاضر به علت ابتلا به کرونا در زندان اوین، در بیمارستان بستری است. «آرش گنجی» و «کیوان باژن»، دیگر اعضای زندانی این کانون هستند که کیوان باژن ماه گذشته به کرونا مبتلا شده بود.
کانون نویسندگان ایران، امروز ۱۲دی۱۴۰۰ در بیانیه خود آورده است: «رنجی که آبتین در این یک ماه متحمل شده است، نتیجه مستقیم عملکرد حکومت و زندانبانان آبتین است. مسیری که حکومت با احضارها و بازجوییهای متعدد، پروندهسازی، صدور حکم درازمدت، اجرای حکم زندان در زمان همهگیری کرونا و با وجود آگاهی از بیماری زمینهای او آغاز کرده بود، تنها به دو بار ابتلای آبتین به کرونا ختم نشد. چهار روز سرگردانی او در زندان اوین میان بند و بهداری، بدون دریافت کوچکترین درمان، انتقال شبانه او به بیمارستان طالقانی و به زنجیر کشیدن او بر تخت بیمارستان، بیخبر نگه داشتن خانواده و همبندانش از وضعیت او و سوزاندن روزها و لحظات حیاتی آبتین و خانوادهاش در تلاش برای گرفتن مرخصی، بخشی از عملکرد آگاهانه و عامدانه حکومت و زندانبانانش در به خطر انداختن جان آبتین است. گرچه امیدوارانه در انتظار بهبود او هستیم، اما حتی لحظهای از یاد نمیبریم که به ویژه به دلیل تاخیر عامدانه در انتقال سریع او به بیمارستان، مسئولیت جان و سلامت بکتاش آبتین، عضو پیشین هیات دبیران کانون نویسندگان ایران، بر عهدهی حکومت است.»
اول دی ۱۴۰۰، این فرد نزدیک به بکتاش آبتین، در گفتوگو با «خبرنگاری جرم نیست» از شیوع گسترده ویروس کرونا در زندان اوین تهران و انتقال «حداقل ۱۰ زندانی به بیمارستان» خبر داده بود. اتفاقی که با سکوت مقامات قوه قضاییه ایران روبهرو شده است و آنها طی روزهای اخیر هیچ واکنشی نسبت به تهدید جان زندانیان نشان ندادهاند.
طی دو سال گذشته، مساله شیوع ویروس کرونا در زندانهای ایران یکی از دغدغههای اصلی فعالان حقوق بشر در کشور بوده است و آنها بارها نسبت به عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی و مخالفت با اعطای مرخصی درمانی به زندانیان اعتراض کردهاند. این اعتراضات پس از اعلام خبر قرنطینه کرونایی بکتاش آبتین در حسینیه بند هشت زندان اوین در فروردین ۱۳۹۹ بیشتر از قبل شد و منتقدان، نهادهای اطلاعاتی و قوه قضاییه را به شکنجه و آزار عمدی زندانیان سیاسی متهم کردند.
همچنین طی ماههای گذشته، نویسندگان و روزنامهنگارانی همچون «عالیه مطلبزاده» و «مژگان کاووسی» به علت ابتلا به ویروس کرونا، به مرخصی اعزام شدند. کاووسی پس از مبتلا شدن، در اعتراض به عدم رسیدگی پزشکی و وضعیت وخیم بهداشتی در زندان اوین، دست به اعتصاب غذا زده بود.
۲۱آذر۱۴۰۰، «انجمن قلم آمریکا» (pen) در بیانیهای خواستار آزادی فوری بکتاش آبتین شده بود. این انجمن با محکوم کردن حبس چهار عضو کانون نویسندگان ایران به نامهای بکتاش آبتین، کیوان باژن، رضا خندان مهابادی و آرش گنجی در زندان اوین، اتهامات وارد شده از سوی دادگاه انقلاب تهران علیه آنها را واهی خواند و از بدتر شدن وضعیت آزادی بیان و حقوق بشر در ایران انتقاد کرد.
در این بیانیه گفته شده بود: «انجمن قلم آمریکا خواهان آزادی بیدرنگ بکتاش آبتین و دیگر نویسندگان ایرانی است که ناعادلانه در حبس به سر میبرند. از اواخر سپتامبر۲۰۲۰ که آبتین به بند کشیده شد، این دومین بار است که علایم کووید-۱۹ در او دیده میشود. همبند او، کیوان باژن، دیگر برنده جایزه جهانی انجمن قلم آمریکا نیز هماکنون درگیر علایم بیماری است، اما هنوز او را به بیمارستان منتقل نکردهاند.»
همچنین پیش از آن، ۹۰ نفر از نویسندگان و هنرمندان برجسته دنیا از جمله «مریل استریپ، خالد حسینی، جاناتان فرانزن، ساندرا سیسنرو و مارگارت اتوود» با امضای نامهای خواستار آزادی آبتین، خندان مهابادی و باژن شده بودند. این سه نویسنده، حدود دو ماه قبل جایزه «آزادی برای نوشتن» را از سوی انجمن قلم آمریکا دریافت کرده بودند.