گزارش

چرا ادامه بازداشت موقت نیلوفرحامدی و الهه محمدی غیرقانونی است؟
چرا ادامه بازداشت موقت نیلوفرحامدی و الهه محمدی غیرقانونی است؟
29 دسامبر 2023 by خبرنگاری جرم نیست

ادامه بازداشت موقت نیلوفر حامدی و الهه محمدی دو روزنامه‌نگار با توجه به آنکه برای اتهامات مطرح شده علیه آنان حداقل مجازات قانونی یکسال است اقدامی غیر قانونی و خلاف آیین‌دادرسی کیفری است. این در حالی است که با وجود گذشت ۶۸ روز از زمان اعلام رسمی حکم دادگاه بدوی و در شرایطی که وکلای این دو روزنامه‌نگار ۲۸ آبان ۱۴۰۲ تقاضای تجدیدنظرخواهی را به ثبت رسانده‌اند هنوز به این درخواست رسیدگی نشده و با وجود گذشت ۴۶۴ روز از زمان بازداشت این دو با قرار بازداشت موقت در حبس به سر می‌برند. نیلوفر حامدی و الهه محمدی دو روزنامه‌نگاری که در پی پوشش اخبار مرگ مهسا امینی در پایان شهریور ۱۴۰۱ بازداشت شده‌اند با وجود صدور رای بدوی و عدم قطعی شدن آن، براساس آنچه همسرانشان در توییتر نوشته‌اند از قاضی پرونده خود شکایت کرده‌اند. این در حالی است که به این شکایت آنها نیز رسیدگی نشده است.

*اقدام غیرقانونی دستگاه قضایی

صدور قرار بازداشت موقت از جمله قرارهای مورد بحث در سیستم قضایی است که در یکسال اخیر نیز بارها استفاده از آن توسط قضات از سوی رییس قوه قضاییه مورد انتقاد قرار گرفته است. با این حال نیلوفر حامدی و الهه محمدی دو روزنامه‌نگاری که صرفا در عمل به انجام وظیفه خود از واقعه مرگ مهسا امینی در بازداشت ماموران گشت ارشاد اطلاع‌رسانی کردند با استناد به قرار بازداشت موقت در حبس به سر می‌برند. قاسم بُعدی، حقوقدان و فعال حقوق بشر با اشاره به وضعیت این دو روزنامه‌نگار به خبرنگاری جرم‌ نیست گفت: «طبق ماده ۲۴۲ قانون آیین‌دادرسی کیفری اگر حکم متهم پرونده‌ای قطعی نشود و متهم تحت قرار بازداشت موقت باشد، دادگاه با توجه به حداقل مجازات درنظر گرفته شده برای آن جرم ادعایی نمی‌تواند متهم را بیشتر ازاین مقدار در بازداشت موقت نگاه دارد و این اقدام غیرقانونی است و باید قرار بازداشت موقت را به قرار وثیقه تبدیل کند».

این حقوقدان همچنین تاکید کرد: «وقتی هنوز تقاضای تجدیدنظر مورد رسیدگی قرار نگرفته و رای دادگاه بدوی قطعیت نیافته استمرار قرار بازداشت موقت آن هم بیش از حداقل مجازات مطرح در اتهامات مورد استناد غیرقانونی است». در ذیل ماده ۲۴۲ آیین‌ دادرسی کیفری تصریح شده‌است:« فک، تخفیف، یا ابقای بازداشت موقت، باید به تأیید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان، حل اختلاف با دادگاه صالح است. هرگاه بازداشت متهم ادامه یابد مقررات این ماده، حسب مورد، هر دو ماه یا هر یک ماه اعمال‌ می‌شود. به هر حال، مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند و در هر صورت در جرائم موجب مجازات سلب حیات مدت بازداشت موقت از دو سال و در سایر جرائم از یک سال تجاوز نمی‌کند».

*قاضی‌ای که دو روزنامه‌نگار را بلاتکلیف در حبس نگاه داشته‌

براساس آنچه محمدحسین آجرلو و سعید پارسایی همسران نیلوفرحامدی و الهه محمدی در حساب‌های توییتری خود نوشته‌اند این دو روزنامه‌نگار از قاضی صلواتی و رویه‌ غیرقانونی که در این پرونده اعمال کرده شکایت کرده‌اند. گرچه قاضی صلواتی از حاشیه امنی در سیستم قضایی ایران برخوردار است و عدم رسیدگی به این شکایات نظیر سایر اعتراض متهمان و محکومانی که قاضی صلواتی قاضی پرونده آنها بوده همین را نشان داده چنین وضعیتی را نشان می‌دهد. با این حال روز سوم  دی‌ محمدحسین آجرلو، همسر نیلوفر حامدی، در صفحه شخصی خود با اشاره به تداوم بلاتکلیفی همسرش نوشت: نیلوفر از طریق وکیلش همه راه‌های قانونی را طی کرده اما ۴۵۹ روز بدون حکم قطعی در بازداشت غیرقانونی‌ست. به نوشته آقای آجرلو وکیل نیلوفر ۲۰ آبان تجدیدنظرخواهی به رای دادگاه را ثبت و ۲۸ آبان از قاضی صلواتی شکایت کرد اما خبری از رسیدگی به این پرونده‌ها نیست.

چندی پیش محمد حسین آجرلو در دو مطلب جداگانه ضمن انتقاد از بی‌قانونی در پرونده این روزنامه‌نگار، از ممانعت در ارسال پرونده نیلوفر حامدی به دادگاه تجدیدنظر با گذشت بیش از سه هفته و نیز شکایت وی از قاضی صلواتی به دلیل نقض قانون خبر داد. همچنین سعید پارسایی نیز در همین روز در صفحه شخصی خود نوشت: همسرم الهه محمدی بیش از یک ماه پیش طی ۴ شکواییه که در زندان ثبت شد از قاضی صلواتی به دلیل اجرا نکردن قانون، خطاب به دادگاه قضات، دادسرای کارکنان دولت، حوزه ریاست دادگاه انقلاب و دادگاه کیفری ثبت شکایت کرده است. به گفته آقای پارسایی وکلای پرونده پیگیر این موارد هستند. بر این اساس دادگاه این دو روزنامه نگار را به سه اتهام «همکاری با دولت آمریکا به عنوان کشور متخاصم با ایران»، «اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم بر ضد امنیت کشور» و «فعالیت تبلیغی علیه جمهوری اسلامی ایران» محکوم کرده است.

نیلوفر حامدی، روزنامه‌نگار شرق  به اتهام همکاری با دولت متخاصم آمریکا به تحمل ۷ سال حبس، اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم بر ضد امنیت کشور پنج سال حبس و به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران به تحمل یک سال حبس محکوم شده است. همچنین براساس رای صادره الهه محمدی روزنامه‌نگار هم‌میهن نیز با اتهام انتسابی همکاری با دولت متخاصم آمریکا به تحمل ۶ سال حبس اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم بر ضد امنیت کشور پنج سال حبس و به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران به تحمل یک سال حبس محکوم شد.

لطفا یک آدرس ایمیل معتبر وارد کنید