اخبار
این روزها روزنامه شهروند یکی از پرحاشیه‌ترین اخبار مربوط به خبرنگاران را به خود اختصاص داده است؛ از سویی، بلاتکلیفی «۷-۸ میلیارد تومان» در این روزنامه و از سوی دیگر، اعتراضات روزنامه‌نگاران روزنامه‌نگاران اخراج شده شهروند که شکایتشان نیز به جایی نرسیده است.
«کریم همتی»، رییس جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران ۷ تیر در نشست مطبوعاتی خود اعلام کرد تکلیف ۷-۸ میلیارد تومان از پول‌هایی که به روزنامه رفته معلوم نیست.
در این بحبوحه انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران روز ۱۲ تیر خبر داد که با پیگیری‌های صورت گرفته ماجرای بسته شدن این روزنامه منتفی و دیگر خبرنگاری اخراج نخواهد شد. بااین‌حال، هنوز تکلیف روزنامه‌نگاران اخراجی این روزنامه در سال ۱۳۹۸ مشخص نشده و شکایت‌های قانونی آن‌ها نیز راه به جای نبرده است. همه این اتفاقات به‌ظاهر مجزا، نقطه‌های روی یک حلقه را تشکیل می‌دهند به مرکزیت «روزنامه شهروند.»
اما جمعی از روزنامه‌نگاران مستقل ایرانی که معترض به عملکرد انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران و سکوت این انجمن در مقابل اخراج‌های بی‌رویه روزنامه‌نگاران در طی سال‌های اخیر هستند روز ۱۴ تیرماه با انتشار یک اعتراض‌نامه هشت بندی نوشته‌اند که کارگرد این انجمن فقط به کلماتی چون «متاسفیم» و« امیدواریم» محدود شده است.
در این نامه با اعتراض به اخراج‌های اخیر روزنامه‌نگاران که آن را «دومینووار» خواندند نوشته شده که انجمن صنفی از ماهیت کارگری خارج و بیانیه های انجمن در خصوص اخراج ها و دستمزدهای کم و غیرقانونی به کلماتی چون متاسفیم و امیدواریم محدود شده است. همچنین روزنامه نگاران با توجه به اشتغال برخی از اعضای هیات مدیره انجمن در رسانه های مختلف، آن‌ها را به نقض اساسنامه انجمن متهم کرده‌اند.
در تاریخ اول تیرماه، ۱۵خبرنگار روزنامه شرق نیز اخراج شدند.
اخراج ۱۰ روزنامه‌نگار شهروند با ورود مدیریت جدید
شهریور ۱۳۹۸ «رامیز قلی‌نژاد» به‌عنوان مدیرمسئول روزنامه شهروند انتخاب شد. «نرگس جودکی» به‌عنوان سردبیر، «سعیده اسلامیه» به‌عنوان دبیر تحریریه و «روشن نوروزی» عکاس به‌عنوان مسئول بخش آنلاین روزنامه به شهروند آمدند.
از شهریور ۱۳۹۸ تا نوروز ۹۹۱۳ حدود ۱۰ نفر از روزنامه‌نگاران اخراج شدند. اخراج‌هایی که به گفته برخی از روزنامه‌نگاران شهروند دلیل آن هرگز مشخص نشد. اما پس از اخراج ۱۵ خبرنگار روزنامه شرق که در اول تیرماه امسال صورت گفت، هشتگی در فضای مجازی به راه افتاد با عنوان #فقط_شرق_نیست که تعدادی از خبرنگاران اخراجی روزنامه شهروند و سایر روزنامه‌ها در خصوص وضعیت اخراج خود اطلاع‌رسانی کردند و بیانیه انجمن صنفی را در خصوص این اخراج‌ها منفعل دانستند.
یک خبرنگار اخراج شده از روزنامه شهروند به «خبرنگاری جرم نیست» می‌گوید: «بر کسی پوشیده نیست که وضعیت اقتصادی روزنامه‌نگاران چطور است. این تنها بخشی از قضیه است؛ پس‌ازاینکه ما شکایت کردیم و قضیه روزنامه شرق پیش آمد، نه‌تنها آقای قلی‌نژاد، مدیرمسئول شهروند از خبرنگاران اخراجی عذرخواهی نکردند بلکه نزدیکان ایشان توییت زدند و خبرنگارهای اخراجی را با ادبیات تندی به خبرفروشی متهم کردند.»
روشن نوروزی، مسئول آنلاین روزنامه شهروند روز ۳ تیر در بحبوحه خبر اخراج روزنامه‌نگاران شرق توییتی را منتشر کرد: «طرف تا دیروز توی صفحه‌اش خبرفروشی می‌کرده، گندش درآمده از روزنامه انداختنش بیرون حالا واسه ما هشتگ #فقط_شرق_نیست می‌زنه:)))) #شارلاتان_روزنامه‌نگار_نیست.»
با همه این‌ها، افشاگری رییس جدید هلال‌احمر در خصوص بلاتکلیفی ۷-۸ میلیارد تومان بودجه وارد شده به روزنامه، شهروند را وارد فرآیند تازه‌ای کرد.
هفت، هشت میلیارد بلاتکلیف!
کریم همتی، رییس جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران که اواسط فروردین امسال کار خود را رسما شروع کرده روز هفتم تیر در نشست مطبوعاتی گفت: «درباره روزنامه شهروند نگرانی‌هایی وجود دارد. شهروند معارضان جدی‌ای دارد که دوست دارند دیگر شهروندی وجود نداشته باشد؛ اما تقریبا به‌جز برهه‌ای در دوره آقای احمدی‌نژاد این روزنامه تعطیل نشد. بالا و پایین‌هایی در این روزنامه به چشم می‌خورد اما خبری از تعطیلی روزنامه نیست. ما انتظار داریم این روزنامه آنلاین شود. دوستان روابط عمومی پیگیر این موضوع باشند. پول کاغذ و هزینه چاپ و انتشار که به این روزنامه پرداخت می‌شود مبلغ زیادی است. با آنلاین شدن روزنامه ما به دوستانی هم که در شهروند هستند کمک می‌کنیم تا شرایطشان بهتر شود. دوست نداریم کسی که ۱۱ سال با ما همکاری کرده بدون خداحافظی سیستم را ترک کند. تکلیف ۷-۸ میلیارد تومان از پول‌هایی که به روزنامه رفته معلوم نیست. از پولی که برای خرید کاغذ رفته تا هزینه چاپ و ... سندی برای آن وجود ندارد؛ و این یکی از مشکلات ما در جمعیت است. دوستان به ما قول داده‌اند که ظرف کمتر از دو ماه این روزنامه آنلاین شود.»
اما در نسخه دیگری از اظهارات منتشرشده توسط روابط عمومی هلال‌احمر که در سایت این سازمان ثبت و سپس اصلاح شد، پول گم شده مربوط به اواخر سال ۱۳۹۷ و اوایل ۱۳۹۸ عنوان شده بود.
همین موضوع واکنش‌های بسیاری را به همراه داشت. «سیامک رحمانی» که در دوره زمانی مذکور به‌عنوان سردبیر در روزنامه شهروند فعالیت می‌کرد، در یک رشته توییت نوشت: «...تا جایی که میدونم: ۱- پولی گم نشده، مدارک نقص داره و رسیدگی میشه. ۲- حرفی از سال ۹۷-۹۸ نزده و این‌ها رو شیطان رجیم به خبر اضافه کرده. ۳- بودجه هر سال روزنامه ۶ میلیارده. ۸ میلیارد شوخی نیست.»
عده‌ای بر این باورند که کریم همتی پس از آغاز به کار خود با بازرسی دقیق ساختار هلال‌احمر، قصد دارد مانع فسادهای گسترده‌ای شود که در دوره مدیریت سابق گریبان جمعیت را گرفته بود و عده‌ای دیگر این اظهارات را بهانه‌ای می‌دانند برای تعطیلی کامل روزنامه شهروند.
«پژمان موسوی»، دبیر انجمن روزنامه‌نگاران تهران در توییتی که روز ۹ تیر منتشر کرد، آورده بود: «... آقای دبیر‌کل! شما مدیری، یعنی که چی تکلیفش معلوم نیست؟ به‌جای رسانه‌ای کردن، تکلیف را روشن کن! اگر #فسادی بوده برخورد و مفسد را معرفی کن ولی لطفا این موضوع را بهانه‌ای برای تعطیلی روزنامه نکن!»
انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران
روز ۱۲ تیر انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران خبر داد که «فیاض زاهد»، روزنامه‌نگار و مشاور آقای «شریعتمداری»، وزیر کار با عنایت به حساسیت امر و با انتقال نگرانی‌های روزنامه‌نگاران و انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران به «محمدباقر نوبخت»، رییس سازمان برنامه‌وبودجه، خوشبختانه پذیرفتند که دراین‌باره اقدام موثری کنند در نتیجه ضمن تماس با همتی، رییس جمعیت هلال‌احمر و با پذیرش تامین هزینه روزنامه، خواهان توقف این تصمیم شد.
بر این اساس مقرر شد «هیچ‌یک از كاركنان شهروند اخراج و تعديل نشوند» و «سازمان برنامه كليه اعتبار موردنیاز سالانه اين كاركنان را به جمعيت پرداخت كند.»
خبرنگار اخراج‌شده روزنامه شهروند به «خبرنگاری جرم نیست» در خصوص نقش انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران در اتفاقات اخیر می‌گوید: «نمی‌شود نام آن را انجمن صنفی روزنامه‌نگاران گذاشت، انجمن صنفی مدیرمسئولان درست‌تر است. زمانی که ۱۰ نفر از روزنامه شهروند، ۱۵ نفر از شرق و سایر روزنامه‌ها اخراج شدند، نقش انجمن چه بود؟ چرا نتوانستند اقدامی انجام دهند؟ حالا که فقط زمزمه‌هایی از بسته شدن مطرح شده، آن‌ها دست‌به‌کار شده‌اند، آن‌هم نه برای بسته شدن یک روزنامه؛ چون بحث یک فساد گسترده در میان است و مدیریت جدید هلال‌احمر بازرسانی در روزنامه قرار داده که به او گزارش کار می‌دهند.»
این خبرنگار در این گفت‌وگو همچنین گفته بود: «چطور می‌شود از چنین افرادی انتظار داشت مشکلات ما را حل کنند؛ وقتی بازرس انجمن که خودش باید از حقوق ما دفاع کند، شده حقوق‌بگیر روزنامه! انجمن صنفی را آقای "علی ربیعی" ایجاد کرد؛ کارت افتخاری عضویت در انجمن به او اهدا شد و حالا خیلی اتفاقی برای شماره دو هزار روزنامه شهروند یادداشتی نوشته و از آقای همتی تشکر کرده است و حالا ورودی آقای زاهد و شریعتمداری را شاهدیم! به عقیده من همه این‌ها برای تحت‌فشار قرار دادن مدیر جدید هلال‌احمر است تا از واکاوی بیشتر در خصوص ۷-۸ میلیارد بلاتکلیف دست بکشد.»
عاقبت خبرنگاران اخراجی چه شد؟
یک منبع مطلع در خصوص پرونده شکایت روزنامه‌نگاران اخراجی از روزنامه شهروند در ارتباط با دریافت مطالبات خود به «خبرنگاری جرم نیست»، گفته است: «بچه‌های اخراجی به دادگاه شکایت کردند و دادگاه تشخیص داد که مطالبه قانونی افراد اخراجی تقریبا دو برابر آن میزانی است که روزنامه قصد دارد با آن‌ها تسویه کند. تماس مستقیم با خانم جودکی و آقای قلی‌نژاد میسر نشد، به عبارتی جواب ندادند. نهایتا به بچه‌های اخراجی گفتند، این رای را نمی‌پذیرند. شکایت مجدد بچه‌ها به اینجا رسید که دادگاه حکم توقیف اموال روزنامه را داد.»
این منبع مطلع ادامه داد: «قلی‌نژاد هم برای اینکه از این کار جلوگیری کند، به بچه‌های مستقر در روزنامه دستور داد که مسئولیت اموالی که در اختیار شما قرار دادیم با خود شماست و اگر آسیبی وارد شود، شخص روزنامه‌نگار مسئول است. به عبارتی بچه‌های قبلی و جدید را به جان هم انداخت.»
اما به گفته این منبع پس از صحبت‌های کریم همتی، رییس جمعیت هلال‌احمر سردبیر روزنامه با روزنامه‌نگار اخراجی تماس گرفته و از آن‌ها شماره‌حساب خواسته تا پول‌هایشان را واریز کند. اما به گفته این منبع، طبق روال کاری حقوق‌ها همیشه از سوی بخش اداری واریز می‌شود.
هنوز پولی به حساب‌‌ها ارسال نشده است.