دوران طلایی شبکه اجتماعی «کلاب‌هاوس» در ایران را می‌توان همان روزهای منتهی به سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری دانست؛ روزهایی که از اتاق‌های این شبکه اجتماعیِ صدا‌محور بیش از ظرفیت در نظر گرفته شده استقبال می‌شد. 
چندی نگذشت که دیگر کسی به فیلترینگ این شبکه اجتماعی توسط اپراتورهای مخابراتی در ایران توجهی نکرد و به مرور تعداد اتاق‌ها با محتوای سیاسی در کلاب‌هاوس کاهش یافت. چشم بستن به این‌ که مدیریت این فراز و نشیب‌ها توسط حکومت جمهوری اسلامی و نهادهای زیرمجموعه آن انجام شده، نادیده گرفتن حقیقت است. 
براساس اطلاعات منتشر شده، اخیراً برخورد با برگزارکنندگان برخی اتاق‌ها در کلاب‌هاوس توسط وزارت اطلاعات افزایش یافته است. کارشناسان اما این اتفاق را به عنوان یک‌‌دست شدن حاکمیت و ورود رسمی وزارت اطلاعات به پرونده‌های این‌چنینی می‌دانند.
***
بخشی از پرونده‌های قضایی تشکیل شده طی دهه اخیر نزد قوه قضاییه مربوط به فعالیت‌ها در شبکه‌های اجتماعی است. حکومت سال‌ها تلاش کرده است با وبلاگ‌نویسان مقابله کند. در اواخر دهه ۸۰، با فیلترینگ گریبان «فیس‌بوک»، «توییتر» و «یوتیوب» را گرفت و در دهه حاضر تلاش کرده است با فیلترینگ «تلگرام» و برخی پیام‌رسان‎‌های محبوب دیگر، مدیریت فضای مجازی را در دست بگیرد.
جمهوری اسلامی طی انتخابات اخیر، با فضای بازی که در اختیار کلاب‌هاوس قرار داد، به گونه‌ای نشان داد که با این شبکه اجتماعی مشکلی ندارد. این روند با اتمام روزهای هیجانی انتخابات به مرور فروکش کرد تا آن‌جا که احضارها پس از انتخابات شدت گرفتند.
«نجات بهرامی»، فعال‌سیاسی و روزنامه‌نگار درباره نوع نگاه حکومت به فعالیت در این شبکه اجتماعی به «خبرنگاری جرم نیست» می‌گوید: «آغاز فعالیت کلاب‌هاوس در ایران هم‌زمان شد با انتخابات ریاست جمهوری و حکومت با استفاده از این شبکه اجتماعی سعی داشت یک فضای هیجانی و تبلیغاتی را با هدف رونق انتخابات ایجاد کند.»
به گفته این روزنامه‌نگار، چنین رفتارهایی از سوی حاکمیت، موقتی و کنترل شده‌اند: «موقتی از این نظر که حاکمیت می‌خواهد مانند فضای اجتماعی کشور در بازه انتخابات، یک شوری میان مردم ایجاد کند؛ حال می‌خواهد با کاهش گشت ارشاد یا دادن تریبون به منتقدان باشد. کنترل شده از این منظر که اتاق‌هایی از سوی نیروهای خودی در کلاب‌هاوس تشکیل شدند که نیروهای ارزشی آن‌ها را مدیریت می‌کردند یا حتی همین نیروها در اتاق‌های ساخته شده توسط گروه‌های برانداز و مخالف جمهوری اسلامی حضور داشتند؛ اقدامی که با هدف کنترل فضای مجازی به صورت جهادی و انقلابی انجام شد اما این حضور موفقیت‌آمیز نبود.»

اتاق‌هایی که تبدیل به خانه نیروهای موافق نظام شده‌اند
روند حضور نیروهای موافق نظام یا همان گروه‌های موسوم به «ارتش سایبری» و «ارزشی» در شبکه‌های اجتماعی طی سال‌های اخیر قوت گرفته است. در دوره برگزاری انتخابات اخیر ریاست جمهوری نیز اتاق‌های متعددی با هدف رونق بخشی به انتخابات راه‌اندازی شدند. گفته شده است برگزارکنندگان این اتاق‌ها نیز مبالغی چند صد میلیون تومانی دریافت کرده‌اند.
حضور برخی چهره‌های شناخته شده، از جمله «محمدجواد آذری‌جهرمی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه دولت دوازدهم در این اتاق‌ها نیز که با استقبال بالایی همراه بود، در راستای سیاست‌های نظام توصیف می‌شود.
«حسین رزاق»، از جمله فعالان رسانه‌ای و سیاسی فعال در شبکه‌های اجتماعی است. او در خصوص فعالیت گروه‌های موافق حکومت در شبکه اجتماعی کلاب هاوس به «خبرنگاری جرم نیست» توضیح داد: «پیش از انتخابات، فعالیت طیف‌های مختلف در کلاب‌هاوس آغاز شد. گروهی در خارج از ایران آزادانه فعالیت می‌کردند و در داخل کشور نیز به طور کلی دو طیف وجود داشت؛ گروه‌های طرف‌دار حکومت با وجود اختلاف نظرها، در پشت پرده کاملا یک‌پارچه فعالیت داشتند و هم‌چنان دارند. سرتیم این گروه‌ها نیز عموماً از طرف افرادی چون آذری جهرمی و ظریف حمایت می‌شدند. طیف دیگر نیز شامل گروه‌های دغدغه‌مند بود که از حمایتی برخوردار نبودند.»
به گفته رزاق، افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی نزدیک به حکومت در توییتر و پیام‌رسان تلگرام به عنوان تیم توزیع خبر فعالیت دارند و عمده اقدامات آن‌ها نیز فعالیت علیه مخالفان دولت و حکومت است.
این فعال رسانه‌ای گفت از جمله این اقدامات، راه‌اندازی اتاق‌های کلاب‌هاوسی یا جریان‌های توییتری موازی و هم‌زمان، علیه فعالیت‌های طیف‌های دیگر است. 
او در ادامه گفت: «به طور مثال اگر اتاقی با حضور تاج‌زاده برگزار می‌شد، آن‌ها سریع اتاق موازی و علیه آن راه‌اندازی می‌کردند. اگر میرحسین موسوی بیانیه‌ای صادر می‌کرد و در اتاقی راجع به آن بحث می‌شد، بلافاصله اتاقی از سوی این افراد ساخته می‌شد با هدف تخریب موسوی. موارد بسیار دیگری از اقدام این‌چنینی از سوی این افراد وجود دارد.»

می‌خواهند مردم را به خیابان بیاورند!
طی هفته اخیر، وزارت اطلاعات «حسین سربندی»، یکی از مدیران اتاق‌های «جنبش سبز» و «دغدغه‌های ایران» در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس را از طریق تماس تلفنی احضار کرد. براساس گزارش‌ها، این فعال اصلاح‌طلب تهدید شده بود که در صورت تداوم فعالیت‌های خود در این شبکه اجتماعی، با پی‌گرد قضایی و بازداشت روبه‌رو خواهد شد.
بخش فارسی «بی‌بی‌سی» در این‌باره نوشت که بازجویی سربندی به طور مشخص برای راه‌اندازی اتاق «دوشنبه‌های سبز» در کلاب‌هاوس و یک اتاق دیگر با حضور «سعید شاهسوندی»، از مسوولان پیشین «سازمان مجاهدین خلق» بود که در آن از «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی انتقاد کرده بود.
براساس این گزارش، بازجویان به حسین سربندی گفته‌ بودند از طریق فعالیت‌هایش در کلاب‌هاوس، به دنبال آغاز پروژه‌ای تحت عنوان «زمینه‌چینی برای کشاندن مردم به خیابان» است. 
به گفته بازجویان، اعتراضات اخیر معلمان که از آن با عنوان «کارنامه سبز»ها نیز یاد می‌شود، حاصل برگزاری یکی از اتاقی‌هایی بوده است که حسین سربندی آن را مدیریت می‌کرد.
حسین رزاق، فعال رسانه‌ای در ادامه گفت‌وگو با «خبرنگاری جرم نیست»، در این‌بار توضیح داد: «اخیراً در اتاق‌ها، نه از سوی مدیران بلکه از سوی میهمانان اتاق، خیابان به عنوان یک راه‌حل مطرح شد. حتی گروه‌های طیف موافق نیز بلافاصله پس از بیان اظهارنظرها از سوی میهمانان، اتاق‌هایی راه‌اندازی کردند علیه فعالیت‌های اتاق مذکور.»
آن‌چه مشخص است، حکومت از طریق گروه‌های رسانه‌ای فعال در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس، هرچند ناموفق، سعی در مدیریت هرچه بیشتر این فضا دارد. شاهد این عدم موفقیت نیز افزایش احضارها بوده است.
رزاق در ادامه گفت: «پس از انتخابات و کاهش فعالیت‌ها در کلاب‌هاوس، به مرور احضارها آغاز شدند. احضارها عموماً به صورت تهدید و تلفنی بودند. روند به گونه‌‌ای پیش رفت که به محض تشکیل یک اتاق با هدف انتقاد از حسن روحانی و وزرای او، وزارت اطلاعات مدیران اتاق‌ها را احضار می‌کرد. این موضوع در خصوص برگزاری اتاق‌هایی با حضور امثال تقی رحمانی، نرگس محمدی و برگزاری اتاق‌هایی با موضوع اعدام‌های ۶۷ و موارد دیگر نیز صادق است؛ به عبارتی، پرونده‌هایی اطلاعاتی برای فعالیت‌های مدیران اتاق‌ها تشکیل شدند. در حال حاضر پس از روی کار آمدن دولت جدید نیز این پرونده‌ها هم‌چنان روی میز هستند. به طور کلی، به نظر نمی‌رسد سیاست‌های وزارت اطلاعات تغییری کرده باشند.»

تقسیم کار میان نهادهای امنیتی با یک‌دست شدن نظام
آمار دقیقی در خصوص تقسیم‌بندی وظایف نهادهای امنیتی و انتظامی برای کنترل شبکه‌های اجتماعی وجود ندارد. پیش از این اما برخورد با فعالیت‌های رسانه‌ای که محتوای انتقادی به حکومت داشتند را سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر عهده می‌گرفت. کارنامه هشت ساله وزارت اطلاعات دولت حسن روحانی نیز نشان می‌دهد که این وزارت‌خانه در تلاش بوده است از ورود به پرونده‌های مرتبط با فضای مجازی تا حد ممکن فاصله بگیرد. با این حال، با روی کار آمدن دولت «ابراهیم رئیسی» به عنوان سیزدهمین رییس جمهوری ایران که از این اتفاق به عنوان یک‌دست شدن نظام نیز یاد می‌شود، به نظر می‌رسد رویکرد وزارت اطلاعات نیز دچار تغییرات و تحولاتی شده باشد.
نجات بهرامی در ادامه گفت‌وگو با «خبرنگار جرم نیست» در این‌باره توضیح داد: «هم‌سو شدن دولت با هسته سخت قدرت این امکان را به سپاه می‌دهد که بسیاری از این ماموریت‌ها که پیش از این خودش انجام می‌داد را با اطمینان خاطر به وزارت اطلاعات بسپارد؛ به عبارتی، این نوع از احضارهای اخیر یک نوع مانور همکاری بین این دو نهاد هستند.»
او با اشاره به نگاه دولت حسن روحانی به موضوع فضای مجازی ادامه داد: «نمی‌شود انکار کرد که نگاه آذری‌جهرمی و نیروهای زیرمجموعه دولت روحانی با دولت جدید متفاوت است. اصلاح‌طلب‌ها پایگاه رای و منافع خود را در قشری از جامعه جست‌وجو می‌کنند که با شبکه‌های اجتماعی ارتباط خوبی دارند؛ هرچند باید توجه داشت که سوابق این افراد چنین چیزی را نشان نمی‌دهد. در دوره‌ای که گروه اصول‌گرا به اندازه امروز پیشروی نکرده بود، این‌ها خودشان متولی سانسور و بستن فضای آزادی بیان در کشور بودند اما در حال حاضر چون نیروهای خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی یارگیری می‌کنند، می‌بینیم که مخالف‌هایی با فیلترینگ گسترده دارند.»
او در خصوص احضارهای اخیر وزارت اطلاعات نیز توضیح داد: «در حال حاضر حکومت ترسی از اصلاح‌طلب‌ها ندارد. به هر حال، نتیجه انتخابات اخیر جلوی حکومت است و دیده است که اصلاح‌طلب‌ها در غیاب مردمی که به تحریم انتخابات پیوستند، نهایتا سه درصد رای دارند. هرچند نمی‌شود انکار کرد هم‌چنان از دورهم‌نشینی اصلاح‌طلب‌ها در قالب اتاق‌های کلاب‌هاوس واهمه دارند. اما این را در حد یک مزاحمت و خطر می‌بینند که باید رفع و دفع کنند، نه بیشتر از این.»