از مشکلات زنان در محیطهای کاری زیاد شنیدهایم از نابرابری در دستمزد نسبت به مردان تا مواجه شدن با انواع آزار و فراهم نبودن امکان رشد و ترقی. شاید در نگاه اول این طور به نظر برسد که در محیطی مثل تحریریه که روزنامهنگاران مشغول به کارند و شغلشان نوشتن و آگاهیبخشی است٬ نابرابری و تبعیض علیه زنان وجود ندارد٬ اما وقتی پای صحبت زنان روزنامهنگار مینشینیم با موارد متعددی از نابرابری مواجه میشویم. «سقف شیشهای تحریریه» قرارمجموعهای از روایتهای زنان روزنامهنگار در حوزههای مختلف روزنامهنگاری است. مجموعهای از نابرابریها و مشکلاتی که آنها در تحریریهها تجربه کردهاند. در اولین گزارش از این مجموعه از مزاحمتهایی از کارکنان روابطعمومیها تا مسوولان برای زنان روزنامهنگار ایجاد میکنند٫ خواندید. در این گزارش از سهم بیشتر مردان خبرنگار نسبت به زنان از ماموریتها و سوژهها میخوانیم.
سپیده نام مستعار روزنامهنگاری است که ۱۵ سال سابقهی کار در مطبوعات را دارد و حالا در یکی از رسانههای نزدیک به دولت مشغول به کار است او میگوید به عنوان يک زن روزنامهنگار محدوديتهايي داشته و دارد كه از طرف جامعه نبوده بلكه از طرف دبير و سردبيرش بوده است: «به عنوان مثال بعد از مدتها تلاش و پيدا كردن سوژه و ... در لحظات آخر همكار مرد را به جاي من ميفرستند با اين استدلال كه برای یک زن خطرناک است يا در مورد سفرهاي مختلف هم اولويت با مردان است.»
سپیده که خبرنگار اجتماعی یک خبرگزاری پرمخاطب است و مهمان «سقف شیشهای تحریریه» شده میگوید: «برای سفر به یکی از زیستگاههای حیات وحش آماده میشدم که دبیرم گفت فلان همکار مردت در آن جا حضور داشته باشد بهتر است چرا که خطرناک است و من نمیتوانم مسوولیت حضور یک زن در آنجا را بپذیرم.» او میگوید موارد زیادی بوده که به سفرهای کاری فرستاده شده اما مواردی که از سفر بازداشته شده نیز کم نیست: «در ظاهر اینطور به نظر میرسد که خیر تو را می خواهند لااقل خودشان اینطور فکر میکنند و میگویند اما در نهایت من احساس تحقیر و دست کم گرفته شدن میکنم.»
سپیده میگوید سالهای اولیهی کارش یعنی ۱۵ سال پیش (سال۱۳۸۱) وضع به مراتب بدتر بوده است: ماموریتها و حوزههای مهم خبری بیشتر به مردان داده میشد٬ به صورت پیشفرض مردان خودشان را برای رفتن به سفر و ماموریت آماده میکردند و ما انگار میدانستیم سفری در کار نخواهد بود خیلی وقتها خودمان تقاضایی نمیدادیم که البته اشتباه بود٬ اینکه الان وضع بهتر است و ما هم امکان رفتن به شهرهای دور و نزدیک برای تهیه گزارش داریم نتیجهی تلاشی و تقاضایی است که خودمان٬ روزنامهنگاران زن٬ داشتهایم.»
سپیده میگوید اما سهم بیشتر مردان از حوزههای خبری و ماموریتها تنها مشکل روزنامهنگاران زن در این زمینه نیست: «دو سال پیش بعد از مدتها یکی از مسوولان که خیلی کم حاضر به مصاحبه میشود را راضی به مصاحبه کردم. شاید سه ماه پیگیری کردم و وقت گذاشتم. سر آخر مدیرمسوول یکی دیگر از همکاران را برای مصاحبه فرستاد. آب یخی بود بر بدنام. عصبانی رفتم و به او گفتم چون فلانی مرد است فکر میکنید بهتر است؟ گفت موضوع جنسیت نیست و او به خاطر تجربهی بیشتر به این مصاحبه فرستاده شده است. مصاحبهای که من پیگیریاش را کرده بودم. در مقابل عصبانیت من گفتند از تو در لید مصاحبه تشکر میکنیم! انگار مسالهی من این بود!»
او راه تغییر این وضعیت را اعتراض و تکرار درخواست میداند: راهی که خبرنگاران زن پیشکسوت شروع کردند و ما ادامه میدهیم راه درستی است. خواستیم٬ درخواستمان را تکرار کردیم٬ ناامید نشدیم٬ اعتراض کردیم و خود را اثبات کردیم و حالا میبینیم که جایگاه زنان در مطبوعات از سالهای پیش وضع بهتری دارد٬ البته وضع همچنان خوب نیست اما بهتر از گذشته است و با تلاش مدام ما بهتر هم خواهد شد.»
اما این تبعیض تنها از سوی دبیران و سردبیران رسانهها اعمال نمیشود. برخی حوزههای خبری هم برای دعوت یا همکاری با خبرنگاران با آنها تبعیض قایل میشوند. چندی پیش یک خبرنگار زن حوزهی نظامی در این رابطه به خبرگزاری ایسنا گفت: «در حوزه کاری خود جنگ نابرابری با خبرنگاران مرد داریم، مردان به دلیل جنسیت خود یکی، دو قدم از ما جلوتر هستند و با مسوولان حوزه نظامی راحتتر ارتباط برقرار میکنند. همواره میترسیم که خبرنگاران مرد را دعوت کنند چراکه معمولا برای شرکت در برنامههایی مانند رزمایشها، خبرنگاران دعوت میشود و خبرنگاران زن با وجود توانایی و سابقه بیشتر، کمتر میتوانند در حوزه مطرح شوند.»